ଭକ୍ତି (भक्ति) ଶବ୍ଦଟି ସଂସ୍କୃତ ଭାଷାରୁ ଆସିଛି ଯାହାର ଅର୍ଥ “ସଂଲଗ୍ନ, ଅଂଶଗ୍ରହଣ, ଶ୍ରଦ୍ଧା, ପ୍ରେମ, ଭକ୍ତି, ଉପାସନା ପାଇଁ ଅନୁରକ୍ତ ଅଟେ । ଏହା ଜଣେ ଭକ୍ତଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଏକ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ପ୍ରତି ଏକ ଅଦମ୍ୟ ଭକ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରେମକୁ ବୁଝାଏ । ତେଣୁ, ଭକ୍ତି ଭକ୍ତ ଏବଂ ଦେବତା ମଧ୍ୟରେ ଏକ ସମ୍ପର୍କକୁ ଉପସ୍ଥାପନ କରେ । ଯିଏ ଭକ୍ତି କରେ ତାଙ୍କୁ ଭକ୍ତ କୁହାଯାଏ । ଭକ୍ତମାନେ ପ୍ରାୟତଃ ବିଷ୍ଣୁ (ବୈଷ୍ଣବବାଦ), ଶିବ (ଶିବଧର୍ମ) କିମ୍ବା ଦେବୀ (ଶକ୍ତିବାଦ) ପ୍ରତି ସେମାନଙ୍କର ଭକ୍ତି ଉପସ୍ଥାପନ କରନ୍ତି। କିନ୍ତୁ କେତେକ ଭକ୍ତ ଭକ୍ତି ପାଇଁ ଅନ୍ୟ ଦେବତାମାନଙ୍କୁ ଚୟନ କରନ୍ତି (ଯେପରି କୃଷ୍ଣ) ।
ଭକ୍ତିରେ ଉଭୟ ଭାବନା ଏବଂ ବୁଦ୍ଧି ସହିତ ପ୍ରେମ ଏବଂ ଭକ୍ତି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥାଏ । ଭକ୍ତି ଏକ ଈଶ୍ୱରଙ୍କ ପ୍ରତି ରୀତିମତ ଭକ୍ତି ନୁହେଁ, ବରଂ ଆଚରଣ, ନୈତିକତା ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତା ସହିତ ଜଡିତ ଏକ ପଥରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବା ଅଟେ । ଏଥିରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିଷୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଯେପରି ଏକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ମାନସିକ ସ୍ଥିତିକୁ ବିଶୋଧନ କରିବା, ଈଶ୍ଵରଙ୍କୁ ଜାଣିବା, ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ସହ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବା ଏବଂ ଈଶ୍ଵରଙ୍କୁ ନିଜ ଜୀବନରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବା । ଜଣେ ଭକ୍ତ ଅନୁସରଣ କରୁଥିବା ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ପଥକୁ ଭକ୍ତିର ପଥ କୁହାଯାଏ । ଅନେକ କବିତା ଏବଂ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ପ୍ରତି ଭକ୍ତି ପ୍ରକାଶ କରୁଥିବା ଅନେକ ଗୀତ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଲେଖାଯାଇଛି ଏବଂ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଗାନ କରାଯାଏ ।
ଐଶ୍ୱରିକ ଭକ୍ତି?
ଯଦିଓ ଭକ୍ତମାନେ ବିଭିନ୍ନ ଭଗବାନଙ୍କୁ ପାଇଁ ଅନେକ ଭକ୍ତିଗୀତ ଏବଂ କବିତା ଲେଖିଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଅଳ୍ପ କେତେକ ଭଗବାନ ମାନବ ପାଇଁ ଭକ୍ତି ଗୀତ ଏବଂ କବିତା ରଚନା କରିଛନ୍ତି । ନାଶବାନ ମନୁଷ୍ୟର ଭକ୍ତି ପାଇଁ ଐଶ୍ୱରିକ ଭକ୍ତି କେବେ ହେଁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ନାହିଁ । ପ୍ରଭୁ ରାମଙ୍କ ପ୍ରତି ହନୁମାନଙ୍କ ଭାବନା ଏକ ସେବକ (ଦାସଭାବ) ପରି; କୃଷ୍ଣଙ୍କ ପ୍ରତି ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ଏବଂ ବୃନ୍ଦାବନଙ୍କ ମେଷପାଳକମାନଙ୍କର ବନ୍ଧୁଭାବ (ସଖିୟଭାବ); କୃଷ୍ଣଙ୍କ ପ୍ରତି ରାଧାଙ୍କ ପ୍ରେମ (ମଧୁରଭାବ); ଏବଂ ଯୋଶୋଦାଙ୍କର, କୃଷ୍ଣଙ୍କ ପିଲାଦିନରେ ଯତ୍ନ ନେବା ଭାବ (ବାତ୍ସଲ୍ୟଭାବ) ।
ଏହି ଉଦାହରଣଗୁଡ଼ିକରେ ମନୁଷ୍ୟ ପାଇଁ ଐଶ୍ୱରିକ ଭକ୍ତି ନାହିଁ । ମନୁଷ୍ୟ ପାଇଁ ଈଶ୍ଵଙ୍କ ଭକ୍ତି ଏତେ ଦୁର୍ଲଭ ଏବଂ ଆମେ ଏବିଷୟରେ ପ୍ରଶ୍ନ କରି ନଥାଉ । ଯଦି ଆମେ ଈଶ୍ଵରଙ୍କୁ ଭକ୍ତି ଦେଇଥାଉ ଯିଏ ଆମର ଭକ୍ତିର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା କରିପାରନ୍ତି, ତେବେ ଏହି ଈଶ୍ଵର ଆମର ଭକ୍ତି ଆରମ୍ଭ କରିବା ଅପେକ୍ଷା କରନ୍ତି ନାହିଁ କାରଣ ଈଶ୍ଵର ସ୍ଵୟଂ ଭକ୍ତି ଆରମ୍ଭ କରିପାରନ୍ତି ।
ମନୁଷ୍ୟଠାରୁ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ଈଶ୍ଵରଙ୍କଠାରୁ ମନୁଷ୍ୟ ପ୍ରତି ଭକ୍ତିକୁ ଏହି ଉପାୟରେ ଦେଖିବା, ଆମେ ଭକ୍ତିକୁଉ କିପରି ଅଭ୍ୟାସ କରି ପାରିବା ତାହା ବୁଝିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।
ଏବ୍ରୀ ଗୀତ ଏବଂ ଐଶ୍ୱରୀୟ ଭକ୍ତି
ଏବ୍ରୀ ବେଦରେ କବିତା ଏବଂ ଗୀତ ରହିଛି ଯାହା ମନୁଷ୍ୟଠାରୁ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ଈଶ୍ଵରଙ୍କଠାରୁ ମନୁଷ୍ୟକୁ ପ୍ରତି କରାଯାଇଛି । ଗୀତସଂହିତା ନାମକ ଏହି ସଂଗ୍ରହ ହେଉଛି ଏବ୍ରୀୟ ଗୀତା । ଯଦିଓ ଲୋକମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ, ସେଗୁଡ଼ିକର ଲେଖକମାନେ ଦାବି କରିଛନ୍ତି ଯେ ଈଶ୍ଵର ସେମାନଙ୍କ ରଚନାକୁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଛନ୍ତି, ଏବଂ ଏହିପରି ସେଗୁଡ଼ିକ ଈଶ୍ଵରଙ୍କର ଅଟେ । କିନ୍ତୁ ଏହା ସତ ବୋଲି ଆମେ କିପରି ଜାଣିବା? ଆମେ ଏହା ଜାଣିପାରିବା କାରଣ ସେମାନେ ପ୍ରକୃତ ମାନବ ଇତିହାସ ବିଷୟରେ ପୂର୍ବରୁ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ କିମ୍ବା ଭବିଷ୍ୟବାଣୀ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଆମେ ସେହି ଭବିଷ୍ୟବାଣୀଗୁଡ଼ିକୁ ଯାଞ୍ଚ କରିପାରିବା ।
ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ଗୀତସଂହିତା 22 ନିଅନ୍ତୁ । ଏବ୍ରୀୟ ରାଜା ଦାଉଦ ଏହାକୁ ଲେଖିଥିଲେ । 1000 ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ (ସେ ଆଗାମୀ ‘ଖ୍ରୀଷ୍ଟ’ ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଭବିଷ୍ୟବାଣୀ କରିଥିଲେ) । ଏହା ଏପରି ଏକ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ପ୍ରଶଂସା କରେ ଯାହାର ହାତ ଏବଂ ପାଦ ନିର୍ଯାତନାରେ ‘ବିଦ୍ଧ’, ତା’ପରେ ‘ମୃତ୍ୟୁ ଧୂଳିରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ’ କିନ୍ତୁ ପରେ ସମସ୍ତ ‘ପୃଥିବୀର ପରିବାର’ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ବିଜୟ ହାସଲ କରନ୍ତି । ହେଲେ ସେ କିଏ ଅଟନ୍ତି?
ଏବଂ କାହିଁକି?
ଏହାର ଉତ୍ତର ଆମକୁ ଭକ୍ତିକୁ ଭଲ ଭାବରେ ବୁଝିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।
ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଭକ୍ତି ଗୀତସଂହିତା 22 ଦ୍ୱାରା ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରମାଣିତ
ଆପଣ ଏଠାରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗୀତସଂହିତା 22 ପାଠ କରି ପାରିବେ । ସମାନତାକୁ ଦର୍ଶାଇବା ପାଇଁ ଉଜ୍ଜଳ ବକ୍ୟାଂଶ ନିମ୍ନରେ ଥିବା ସାରଣୀ, ସୁସମାଚାରରେ ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇଥିବା ଯୀଶୁଙ୍କ କ୍ରୁଶବିଦ୍ଧର ବର୍ଣ୍ଣନା ସହିତ ଗୀତସଂହିତା 22 କୁ ଦେଖାଏ ।
ଅତିରିକ୍ତ ଭାବରେ, ଯୋହନଙ୍କ ସୁସମାଚାର ଉଲ୍ଲେଖ କରେ ଯେ ଯେତେବେଳେ ସେମାନେ ଯୀଶୁଙ୍କ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଏକ ବର୍ଚ୍ଛା ବିନ୍ଧିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ରକ୍ତ ଓ ଜଳ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ହୃଦୟର ଚାରିପାଖରେ ପ୍ରବାହକୁ ସୂଚାଇଥାଏ । ଏହିପରି ଭାବରେ ଯୀଶୁ ହୃଦଘାତରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରନ୍ତି, ଏହା ଗୀତସଂହିତା 22ର ‘ମୋହର ହୃଦୟ ମହମ ପରି ହୋଇଅଛି’ ବର୍ଣ୍ଣନା ସହିତ ମେଳ ଖାଏ । ଅନୁବାଦ ହୋଇଥିବା ଏବ୍ରୀ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ “ସିଂହ ପରି” । ଅନ୍ୟ ଅର୍ଥରେ, ସୈନିକମାନେ ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କୁ “ବିଦ୍ଧ କଲେ” ସିଂହ ତା’ର ଶିକାରକୁ ଆଘାତ କଲା ଭଳି ସୈନିକମାନେ ତାଙ୍କ ହାତ ଓ ଗୋଡକୁ ଅଲଗା କରିଦେଲେ ।
ଗୀତସଂହିତା 22 ଏବଂ ଯୀଶୁଙ୍କ ଭକ୍ତି
ଆପଣ ଏବଂ ମୋର ଉଦ୍ଧାର ପାଇଁ ଭବିଷ୍ୟତ୍ବାଣୀ
‘ସମସ୍ତ ଜାତିର ପରିବାର’ରେ ଆପଣଙ୍କ ପାଇଁ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଭକ୍ତି
ଯେପରି ସୂଚିତ କରାଯାଇଛି, ଭକ୍ତି କେବଳ ଭାବନାକୁ ନୁହେଁ, ବରଂ ଭକ୍ତଙ୍କ ପ୍ରତି ଭକ୍ତିର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶଗ୍ରହଣକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରେ । ଯଦି ଈଶ୍ଵରର ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ଯୀଶୁଙ୍କ ବଳିଦାନକୁ ଏତେ ଯତ୍ନର ସହିତ ଯୋଜନା କରିଥିଲେ ଯେ ସେ 1000 ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ଗୀତରେ ସବିଶେଷ ତଥ୍ୟ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥିଲେ, ତେବେ ସେ ଭାବପ୍ରବଣ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ନୁହେଁ, କିନ୍ତୁ ଗଭୀର ଚିନ୍ତା, ଯୋଜନା ଏବଂ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ସହିତ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଈଶ୍ଵର ଏହି କାର୍ଯ୍ୟରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ, ଏବଂ ସେ ଆପଣ ଏବଂ ମୋ ପାଇଁ ଏହା କରିଥିଲେ ।
କାହିଁକି?
ଆମ ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଭକ୍ତି ହେତୁ, ଐଶ୍ୱରୀୟ ଭକ୍ତିରେ, ଈଶ୍ଵର ଯୀଶୁଙ୍କୁ ପଠାଇଲେ କାରଣ ସେ ଇତିହାସ ଆରମ୍ଭରୁ ଆମକୁ ଅନନ୍ତ ଜୀବନ ଦେବା ପାଇଁ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ବିବରଣୀରେ ଯୋଜନା କରିଥିଲେ । ସେ ନିଜ ଜୀବନକୁ ଆମ ପାଇଁ ଏକ ଉପହାର ରୂପେ ଦେଲେ ।
ଏହାକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରି ପ୍ରେରିତ ପାଉଲ ଲେଖିଥିଲେ ।
କାରଣ ଯେତେବେଳେ ଆମ୍ଭେମାନେ ନିରୂପାୟ ଥିଲୁ, ସେତେବେଳେ ଖ୍ରୀଷ୍ଟ ଉପଯୁକ୍ତ ସମୟରେ ଅଧାର୍ମିକମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ମୃତ୍ୟୁଭୋଗ କଲେ। ଧାର୍ମିକ ଲୋକ ନିମନ୍ତେ ପ୍ରାୟ କେହି ମୃତ୍ୟୁଭୋଗ କରିବ ନାହିଁ – ଉତ୍ତମ ଲୋକ ନିମନ୍ତେ ଅବା କେହି ପ୍ରାଣ ଦେବାକୁ ସାହସ କରି ପାରେ- କିନ୍ତୁ ଆମ୍ଭେମାନେ ପାପୀ ଥିବା ସମୟରେ ସୁଦ୍ଧା ଖ୍ରୀଷ୍ଟ ଯେ ଆମ୍ଭମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ମୃତ୍ୟୁଭୋଗ କଲେ, ସେଥିରେ ଈଶ୍ଵର ଆମ୍ଭମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଆପଣା ପ୍ରେମ ସପ୍ରମାଣ କରୁଅଛନ୍ତି।
ରୋମୀୟ 5:6-8[Ma1]
ପ୍ରେରିତ ଯୋହନ ଉଲ୍ଲେଖ କରନ୍ତି:
କାରଣ ଈଶ୍ଵର ଜଗତକୁ ଏଡ଼େ ପ୍ରେମ କଲେ ଯେ, ସେ ଆପଣା ଅଦ୍ଵିତୀୟ ପୁତ୍ରଙ୍କୁ ଦାନ କଲେ, ଯେପରି ଯେକେହି ତାହାଙ୍କଠାରେ ବିଶ୍ଵାସ କରେ, ସେ ବିନଷ୍ଟ ନ ହୋଇ ଅନ; ଜୀବନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ।
ଯୋହନ 3:16[Ma2]
ଆମର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା – ଭକ୍ତି
ତେବେ ଈଶ୍ଵର କିପରି ଚାହାଁନ୍ତି ଯେ ଆମେ ତାଙ୍କ ପ୍ରେମ, ତାଙ୍କ ଭକ୍ତିର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା କରିବା? ବାଇବେଲ କହେ
ସେ ପ୍ରଥମରେ ଆମ୍ଭମାନଙ୍କୁ ପ୍ରେମ କରିବାରୁ ଆମ୍ଭେମାନେ ପ୍ରେମ କରୁ।
1 ଯୋହନ 4:19
ଏବଂ
ସେମାନେ ଯେପରି ଈଶ୍ଵରଙ୍କର ଅନ୍ଵେଷଣ କରି କାଳେ ଦରାଣ୍ତି ଦରାଣ୍ତି ତାହାଙ୍କର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପାଇ ପାରନ୍ତି, ଯଦ୍ୟପି ସେ ଆମ୍ଭମାନଙ୍କର କାହାରିଠାରୁ ଦୂରରେ ନାହାନ୍ତି।
ପ୍ରେରିତ 17:27
ଈଶ୍ଵର ଚାହାଁନ୍ତି ଯେ ଆମେ ତାଙ୍କ ନିକଟକୁ ଫେରୁ, ତାଙ୍କ ଉପହାର ଗ୍ରହଣ କରି, ତାଙ୍କୁ ପ୍ରେମ କରୁ । ତାଙ୍କୁ ପ୍ରେମ କରିବା ପାଇଁ, ଏକ ଭକ୍ତି ସମ୍ପର୍କ ଆରମ୍ଭ କରୁ । ଯେହେତୁ ସେ ଭକ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ପ୍ରଥମ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥିଲେ, ଏବଂ ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ, ଯାହା ସେ ପୂର୍ବାନୁମାନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହା ଆପଣ ଏବଂ ମୋ ପାଇଁ ତାଙ୍କ ଭକ୍ତ ଭାବରେ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା କରିବା ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ ନୁହେଁ କି?